DIGITALE BIBLIOTHEEK
AL SUFI - KITAB SUWAR AL-KAWAKIB AL-TABITA
Titel: Kitab suwar al-kawakib al-tabita (Boek van de vaste sterren)
Auteur: Al Sufi, Abd
Plaats van uitgave / Jaar: Rayy / 964 (1009-1010).
Kitab suwar al-kawakib al-tabita (1009-1010); via Bodleian Library (Engeland).
Kitab suwar al-kawakib al-tabita (1250-1275); via BnF Gallica (Frankrijk).
De reproducties op deze pagina zijn geplaatst onder licentie. Bekijk de eventuele Creative Commons gebruiksvoorwaarden op de site van de rechthebbende.
Abd Al Sufi (7 december 903 te Rayy IR - 25 mei 984 Shiraz(?) IR) was vooraanstaand Moslim astronoom te Rayy in Perzië. Het Kitab suwar al-kawakib al-tabita of ook wel het Boek van de vaste sterren is gemaakt in opdracht van sultan Adud Al Dawlah, die graag de posities van de sterren en sterrenbeelden ten opzichte van de dierenriem wilde kennen. Al Sufi kwam er al vrij snel achter dat er in de gangbare catalogi van Ptolemaeus vele kopieer fouten zaten, zodat er weinig anders opzat om zelf de posities van de vaste sterren te gaan bepalen. Het resultaat was een dik manuscript van 419 handgeschreven pagina's verlucht met afbeeldingen van de sterrenbeelden. In de afbeeldingen zijn de sterren welke binnen het figuur van het sterrenbeeld vallen rood weergegeven met zwarte tekst en omgekeerd als deze buiten het figuur vallen. Dit maakte dat de posities van sterren vrij nauwkeurig zijn weergegeven. In de regel worden de sterrenbeelden telkens twee keer afgebeeld. Één keer, zoals gebruikelijk in de tijd, zoals deze op een globe staan (in spiegelbeeld) en een keer zoals deze aan de hemelkoepel staan, gezien vanaf vanaf de Aarde. De reproducties hieronder zijn geldig voor het standpunt vanaf de aarde. Op sommige pagina's worden beiden weergegeven.
Het gepresenteerde bovenste exemplaar bevat een colofon dat waarschijnlijk toebehoort aan het oorspronkelijke exemplaar uit 964. Dit kopie kan geschreven zijn door Al Sufi's zoon in het jaar 400 AH (Anno Hegirae = Islamitische Jaartelling => 1009-1010 AD) en is daarmee ook waarschijnlijk het oudste exemplaar. Mogelijk in 1644 is het manuscript gerestaureerd en zijn de ontbrekende teksten vanuit een ander exemplaar aagevuld. Helaas is het daarna vrij grof afgesneden, waardoor enkele figuren van sterrenbeelden aan de rand deels zijn weggevallen.
Het Kitab suwar al-kawakib al-tabita is vooral in de Middeleeuwen veelvuldig gekopieerd, maar één van de mooiste is wel een exemplaar uit de 13e eeuw in een Latijnse vertaling. Dit exemplaat (de tweede keuze hierboven) bevat zeer fraaie kleurige afbeeldingen van de sterrenbeelden.
Een intergrale vertaling in een moderne taal is niet beschikbaar van het Kitab suwar al-kawakib al-tabita. Zowel E. Wellesz (1959) als I. Hafez (2010) geven echter een gedetaileerd overzicht met vele in het Engels vertaalde transcripties, citaten en opmerkingen.
Het is niet verwonderlijk dat de Arabieren belangstelling hadden voor de sterrenwereld. Immers in het hete woestijn klimaat kon vaak alleen 's nachts worden gereisd en dan is navigatie met behulp van de sterren(beelden), net als op zee, een zeer belangrijk hulpmiddel.
KAARTEN
Klik op de afbeelding naar keuze voor een groter formaat.
| Aards standpunt | ||
 |
 |
 |
| Kleine Beer | Grote Beer | Draak |
 |
 |
 |
| Cepheus | Bootes | Noorderkroon |
 |
 |
 |
| Hercules | Lier | Zwaan |
 |
 |
 |
| Cassiopeia | Perseus | Auriga |
 |
 |
 |
| Ophiuchus | Sagitta | Aquila |
 |
 |
 |
| Delphinus | Equuleus | Pegasus |
 |
 |
 |
| Andromeda | Triangulum | Aries |
 |
 |
 |
| Taurus | Gemini | Cancer |
 |
 |
 |
| Leo | Virgo | Libra |
 |
 |
 |
| Scorpius | Sagittarius | Capricornus |
 |
 |
 |
| Aquarius | Pisces | Cetus |
 |
 |
 |
| Orion | Eridanus | Lepus |
 |
 |
 |
| Canis major | Canis minor | Hydra |
 |
||
| Argo navis | ||
 |
 |
 |
| Crater | Corvus | Ara |
 |
 |
 |
| Centaurus | Corona australis | Piscis austrinus |