DIGITALE BIBLIOTHEEK

HOWARD - ESSAY ON THE MODIFICATION OF CLOUDS

Titel: On the modification of clouds
Auteur: Howard, Luke
Uitgever / Plaats van uitgave / Jaar: J. Taylor / London / 1803

On the modification of clouds / (17,9 Mb); via Met Office (UK)

Titel: Essay on the modification of clouds
Auteur: Howard, Luke
Uitgever / Plaats van uitgave / Jaar: John Churchill and sons / London / 1865

Essay on the modification of clouds / (1,4 Mb); via Internet Archive (USA)

De reproducties op deze pagina zijn geplaatst onder licentie. Bekijk de eventuele Creative Commons gebruiksvoorwaarden op de site van de rechthebbende.

 

---

Luke Howard (28 november 1772, Londen (GB) - 21 maart 1864, Londen (GB)) was van beroep chemicus, maar zijn passie lag in zijn hobby: het weer. In deze hoedanigheid heeft hij in 1802 een lezing gehouden over wolkenvormen. Deze lezing is in 1803 gepubliceerd als On the modification of clouds in het Philosophical Magazin. Het beleefde in de 19e eeuw verschillende herdrukken.
Een jaar eerder al beschreef Jean-Baptiste Lamarck zijn indeling van wolkenvormen in Annuaire Météorologoque pour l'an X de la République Française. Maar deze indeling sloeg niet aan om meerdere redenen. Ten eerste was deze indeling niet volledig. Het bevatte alleen enkele wolkenvormen waarvan Lamarck dacht dat deze interesssant waren. Bovendien had Lamarck de wolkensoorten in het Frans benoemd, waar lang niet iedereen in andere landen gelukkig mee was. Wat ook niet meespeelde was dat de Annuaire Météorologoque ook op astrologische wijze weersvoorspellingen gaf. Overigens werden in hetzelfde jaarboek door Lamarck later in 1805 nog 4 nieuwe wolkenvormen toegevoegd.

Vergelijking van wolkenvormen door Lamarck (1802) en Howard (1803)

Lamarck	Howard	Tegenwoordig
Celle des nuages en voile	Cirrus	Cirrus
Celle des nuages attroupés	Cumulus	Cumulus
	Stratus	Stratus
Celle des nuages pommelés		Alto- en stratocumulus
Celle des nuages en balayures	Cirro-cumulus	Cirrocumulus
Celle des nuages groupés	Cirro-stratus	Cirrostratus
	Cumulo-stratus	Stratocumulus cumulogenitus
	Cumulo-cirro-stratus / Nimbus	Cumulonimbus, Nimbostratus

Omstreeks dezelfde tijd kwam Howard geheel onafhankelijk met een indeling van alle wolkensoorten en gesteld in het Latijn, destijds nog de uniforme wetenschappelijk taal. Bij de indeling van Howard worden de wolken in een drietal verschillende klassen onderverdeeld: Cirrus, Cumulus en Stratus. Tussenvormen werden afgeleid door transities en associaties, zoals cirro-cumulus. Maar, en dat kon Howard toen nog niet weten, een transitie van cumulus naar cirrus in de vorm van cirro-cumulus is vanwege het hoogte verschil in de atmosfeer en daardoor verschillende fysische eigenschappen, niet mogelijk. Cumulus bestaat uit waterdruppeltjes en cirrus uit ijskristalletjes. Hetzelfde fysische probleem geldt voor stratus. Howard noemt alleen de bewolking in de lage niveau's van de atlmosfeer nabij het aardoppervlak stratus; maar stratus bestaat niet alleen uit waterdruppeltjes. In de hogere lagen van de atmosfeer komen ook mengvormen met ijskristallen voor of vormen die volledig uit ijskristalletjes bestaan.
De eerste aanzet om de wolken naar hoogte in te delen is door Émilien Renou in 1855 genomen. (Zie Hildebrandsson 1890 voor meer details). Maar per saldo is het raamwerk van Howard overeind blijven staan en daarmee wordt Howard gezien als grondlegger van de moderne nomenclatuur van wolkenformaties in dezelfde vorm als Carl Linnaeus voor de biologie.

WOLKENPLATEN

Klik op de afbeelding naar keuze voor een groter formaat.

Editie 1803
a cirrus, b cumulus, c stratus.	a cirro-cumulus, b cirro-stratus, c cumulostratus.	cumulo-cirro-stratus (nimbus)

Editie 1865
Wolkenluchten vooraf gaand aan onweer.	Cumulostratus met daarboven mooiweer cirrus.	Stratus of grondmist
Oplossende cumulus met daarboven cirrus en cirro-cumulus	Cumulostratus gevormd door uitspreiding van cumulus met daarboven cirrus en cirro-cumulus	Nimbus of regenwolk

Enige wolkenstudies 1803-1811